Drunens Wandelfestival – ‘Wandelen tegen Kanker’

Een ‘slapende’ start ??

Rond kwart voor acht kan ik de auto mooi kwijt langs de kant van de weg vlak bij de ingang. De ‘officiële’ parkeerplaats was helemaal ondergelopen door enkele fikse nachtelijke regenbuien. Hopelijk blijft het vandaag droog.

Vandaag ga ik voor de 25 km; meer stond niet op het menu. Achteraf was ik daar best blij om. Van enige drukte is nog geen sprake en via de “startboog” mag ik – met de routebeschrijving – op pad. Het is vandaag een thuiswedstrijd. Al sinds de jaren zeventig doorkruis ik de Drunense Duinen en ben er dus redelijk bekend met de bossen, de weilanden, de weinige meters asfalt, de kilometers bospaden en . . . . . . . . . . . .  de onvermijdelijke zandvlakten met los zand. En zoals bij sommigen bekend is, niet mijn favoriete ondergrond; en dan zeg ik het héél beschaafd.

Na de start volgen we al snel het Drongelens Kanaal via het fietspad.

Het Drongelens Kanaal is tussen 1907 en 1911 gegraven om wateroverlast te voorkomen in de lage gebieden rond ‘s-Hertogenbosch. In tegenstelling tot de Zuid-Willemsvaart waar met mensenkracht werd gegraven, gebruikte men hier een ‘excavateur-transporteur’: een soort baggermachine op rails. Vandaar dat nu links en rechts naast het water een brede strook grasland ligt waar vroeger de graafmachines reden met daarnaast een hoge grondwal; de uitgegraven grond. Nadien werden deze voorzien van fietspaden. Het kanaal is ruim 19 kilometer lang, en mond uit in de Bergse Maas.

Waar is mijn 25 km ??

Helaas zijn de geneugten van het fietspad van korte duur. Al bij de eerste brug verlaten we het kanaal en worden de bossen ingestuurd. En alsof dat nog niet genoeg is, worden de bospaden onveilig gemaakt door deelnemers van twee mountain toertochten. Nadat vlak bij Giersbergen de Margrietweg is overgestoken ligt een ruim  6,5 km lang bospad op de 25-km wandelaars te wachten om te eindigen in Distelberg. Gelukkig, asfalt! Even heb ik het Spaans benauwd; ik zal toch niet op de verkeerde route zitten? 40 of 50 km route????? Ik zat toch op de 25 km? Gelukkig, dat bord is voor de mountainbikers!

Distelberg is een buurtschap in de gemeente Haaren, ongeveer drie kilometer ten noorden van Helvoirt, en vlak bij Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Distelberg heeft een totale oppervlakte van 181 hectare en in 2019 had het 315 inwoners. Op de kruising in het buurtschap hangt tegen ’n boerderij een bordje met een kleurig pastoraal tafereel en de tekst: ‘De Reizende Man – Keizer Napoleon is 6 mei 1810 hier gepasseerd’. Die zondag, ruim twee eeuwen geleden, was Napoleon op doorreis van Breda naar ‘s-Hertogenbosch, waar hij de Sint-Jan teruggaf aan de katholieken.

Op 14 km is de 1^e rust in het mooie hotel “Guldenberg”. Hier kan ik  wat kwijt en neem ik de tijd voor de lunch. Naast het stevig doorstappen, moet ik ook stevig doorhappen. De rugzak met drank en etenswaar moet echt wat lichter worden. Voor mij dus geen terras maar een zitbank bij de verzorgingspost.

‘Guldenberg’ is de moderne naam van het voormalig Jezuïeten retraitehuis bij Helvoirt. De oorspronkelijke naam was Retraitehuis Loyola, verwijzend naar de heilige Ignatius van Loyola.
Het retraitehuis is in 1965 ontworpen door de architecten Mens en Pruyn uit Vught. Het staat op een terrein van21 hectare. In 1966 werd het door de Jezuïeten in gebruik genomen als een “trefpunt van mensen en meningen”. In de jaren 70 staakten de Jezuïeten hun werk in dit retraitehuis. Hierna werd het gebouw beheerd door de Stichting Guldenberg. Deze gebruikte het eerst als internaat, en later voor het geven van trainingen en organisatieadvies.
In de jaren 80 werd het een conferentiehotel. Tegenwoordig is het de Guldenberg een hotel en een brasserie in een bosrijke omgeving, direct grenzend aan Nationaal Park “De Loonse en Drunense Duinen”.
De naam ‘Guldenberg’ verwijst naar een kleine zandheuvel die hier lag in een moerassig gebied. De boeren moesten een florijn betalen om hun karren over deze heuvel te laten trekken.

Bij vertrek zie ik in een mooi onderhouden tuin achter de Guldenberg joekels van pompoenen tussen het groen liggen. Volgens een net passerende dame van het hotel was dit stukje groen vroeger kaal en arme grond. Nadat van het hotel e.e.a. is gesloopt en nieuwbouw werd gepleegd, is dit stukje gecultiveerd en nu een genot voor het oog. Enkel voor de grote bomen had men zorgen; de wortels moesten diep voorzien worden van vruchtbare grond.

“Jaag jij die grote weg, dan zorg ik wel voor die kleine.”

Na deze wetenswaardigheid ga ik op stap voor de tweede helft van de tocht. Na een mooi nieuw stuk betonnen fietspad gaat het rechtsaf …… ja hoor….. weer een zandpad op achterlangs de camping Weideblik. Iets verder gaat de route naar links door een wei met jonge nieuwsgierige koeien die niet altijd van schuiven weten. Drie hadden zich tactisch opgesteld vóór de opstap naar een verhoogd houten wandelpad. Veel wandelaars maakten daarom maar een omtrekkende beweging om de lieve vrede te bewaren. De route duikt nu pas de Loonse en Drunense Duinen in

Dit natuurgebied is ruim 3500 hectare groot en is sinds 2002 een nationaal park. Het natuurgebied is in de late middeleeuwen ontstaan. Vanaf de 14e eeuw werden er eiken geplant en in de 18e en 19^e eeuw dennen en helmgras. Het landschap is nu behoorlijk afwisselend, men vindt er naald- en loofbossen, zandvlaktes en tot 24 meter hoge duinen. Aan de randen liggen weilanden en waterpartijen’ Aan het einde van de oorlog in 1944 werden er door de Duitsers 14 verzetsstrijders gefusilleerd; de exacte executieplaats is onbekend, de graven van de slachtoffers zijn nooit gevonden. Met de komst van een wandelknooppunten netwerk in april 2009, kan er gewandeld worden op de eerder weinig gebruikte onverharde en kleine paden.

“Dit stond niet in de folder!”

Via hondenloslooppaden komen we in de buurt van “De Rustende Jager”, maar die blijft voor de wandelaars letterlijk links liggen. Via de bekende knooppuntenroute komen we aan boven op een duin in de bosrand. Een grote, 1,5 km-lange, kale, ongenadige vlakte van los zand ligt aan de voet van de wandelaars.  Ik had het kunnen  weten! ‘Dit stond niet in de folder.’ Gelukkig is het eerste stukje bergafwaarts maar voor de rest is het flink zwoegen. Halverwege ga ik op zoek wat er nog in de rugzak zit. Op een kleine verhoging vlei ik me neder en geniet van een stroopwafel en een cola, terwijl achteropkomende lopers mij een smakelijke lunch wensen. Als het afval is opgeborgen, steek ik nu noordwaarts de zandvlakte over.

Van het meer dan 3.500 ha grote Nationaal Park is ongeveer 465 ha stuifzand. Dit stuifzandgebied is ontstaan in de late middeleeuwen. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd onder leiding van Willem van Oranje de tactiek van de verschroeide aarde toegepast. De zandbodem kwam op steeds grotere plekken bloot te liggen, waardoor het losse zand door de wind kon verstuiven. Het zand bedolf zo hele nederzettingen. De middeleeuwse dorpjes Efteling en Westloon liggen onder het zand begraven. Het gebied wordt dan ook wel de “Brabantse Sahara” genoemd. Levend stuifzand kom bijna niet voor in Nederland en in Europa al helemaal niet vaak. Door oprukkend buntgras en zandheggen wordt de oppervlakte stuifzand minder.

Eindelijk kan ik weer de bossen in. In mijn hoofd heb ik één recht pad via bospaadjes in gedachte richting finish. Helaas heeft de parcoursbouwer iets anders in gedachte. Via de mountainbike route kronkelen we nog even door het dennenbos om uit te komen in het buurtschap Fellenoord.

Het buurtschap Fellenoord bestaat maar uit enkele huizen, waaronder een boerderij uit 1652. Dit rijksmonument bestaat uit een dwarshuis en een langdeel onder een rieten wolfsdak. Het woongedeelte is voorzien van kruiskozijnen met onderluiken. De naam Fellenoord is afgeleid van felle dat duidt op “woeste en donkere omgeving”; oord duidt op plaats.
De boerderij, gebouwd in de 2e helft van de 17e eeuw, is een bewijs van de rijke historie van Drunen.

De Laan van Bezinning

Wat nu nog rest is ‘De Laan van Bezinning.’  Een bospad, voorzien met mooie, warme gedachten van wandelaars aan familieleden, vrienden en/of bekenden die zijn overleden aan kanker:

Voor de reis wens ik je dat de weg je tegemoet komt,
de wind steeds in je rug is,
de zon je gezicht verwarmt en milde regen je lichaam verfrist.
En tot we elkaar weerzien,
moge God je bewaren in de palm van Zijn hand.

Irish Blessing – James E. Moore

De blokquote teksten met informatie komen van de routebeschrijving, waarvoor dank.